Αντιμέτωποι με ένα νέο, τελείως διαφορετικό τοπίο θα βρεθούν οι πελάτες των τραπεζών, καθώς είναι ζήτημα χρόνου να αλλάξουν πλήρως τα δεδομένα σε δάνεια, κάρτες και καταθέσεις.
Ηδη οι τραπεζίτες έχουν στο συρτάρι τους σειρά από νέα προϊόντα, κυρίως δάνεια, τα οποία σχεδιάζουν να διαθέσουν αμέσως μόλις ξεκαθαρίσει το πολιτικό τοπίο προκειμένου να αντιμετωπίσουν την καλπάζουσα υπερχρέωση.
Μεγαλύτερη διάρκεια, έως και 50 χρόνια, δυνατότητα αποπληρωμής μόνο τόκων, δυνατότητα παράλειψης δόσεων και σειρά από άλλες διευκολύνσεις περιλαμβάνονται στα δάνεια νέας γενιάς. Ζητούμενο σε όλα αυτά τα προϊόντα είναι να διευκολυνθούν οι δανειολήπτες που βλέπουν να τους πνίγει η δόση των δανείων τους ενώ ταυτόχρονα τα εισοδήματά τους μειώνονται.
Ουσιαστικά, στόχος των τραπεζών είναι, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, η μηνιαία δόση για ένα μέσο στεγαστικό δάνειο να έρθει στα επίπεδα του ενοικίου. Ετσι επιδιώκουν να ανασχέσουν το κύμα των επισφαλειών που γιγαντώνεται μέρα με την ημέρα στη στεγαστική αλλά και την καταναλωτική πίστη. Ενδεικτικό είναι ότι σήμερα, ανάλογα με την τράπεζα, τα κόκκινα στεγαστικά δάνεια ξεπερνούν το 10% του συνόλου, ενώ στα καταναλωτικά και στις πιστωτικές κάρτες οι επισφάλειες υπερβαίνουν το 25%.
Την ίδια στιγμή, ήδη το ψαλίδι στις αιτήσεις για κάρτες αλλά και καταναλωτικά δάνεια έχει φτάσει σε επίπεδα άνευ προηγουμένου. Πλέον οι τράπεζες αρνούνται να εκδώσουν πιστωτικές κάρτες, ακόμα και σε πελάτες τους με μόνιμη δουλειά και σταθερό εισόδημα. Ακόμα και όταν το κάνουν, το όριο σπανίως ξεπερνά τα 1.000 ευρώ, όταν στο παρελθόν με άνεση ενέκριναν όρια των 3.000, 5.000 ή και 10.000 ευρώ. Επιπλέον, πολύ συχνά προχωρούν σε μείωση του πιστωτικού ορίου, ακόμα και στο μισό, στις υπάρχουσες κάρτες, ουσιαστικά δηλαδή μειώνοντας τη δυνατότητα δανεισμού των νοικοκυριών.
Παράλληλα, και ο τζίρος με πλαστικό χρήμα σημειώνει μείωση της τάξης του 30% και πλέον σε ετήσια βάση, καθώς από τη μία οι κάτοχοι πιστωτικών καρτών δεν ξοδεύουν τόσα πολλά χρήματα και, από την άλλοι, πολλές κάρτες έχουν φτάσει στο όριο και οι κάτοχοί τους δεν μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν πλέον.
Αντίστοιχα, στα καταναλωτικά δάνεια, ακόμα και για αναχρηματοδοτήσεις οφειλών της τάξης των 10.000 - 15.000 ευρώ σχεδόν απαραίτητη είναι η ύπαρξη κάποιου περιουσιακού στοιχείου για προσημείωση, καθώς υπό άλλες συνθήκες τα δάνεια απλώς δεν εγκρίνονται.
Ενδεικτικό είναι ότι ήδη 8 στις 10 αιτήσεις καταναλωτικών και στεγαστικών δανείων δεν φτάνουν ποτέ στο γκισέ είτε γιατί οι τράπεζες τις κόβουν είτε γιατί οι δανειολήπτες κάνουν πίσω βλέποντας τις προϋποθέσεις που πλέον επιβάλλουν οι τράπεζες.
Οπως αναφέρουν στελέχη των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, το πάρτι δανεισμού που κράτησε μέχρι το 2007 ανήκει ολοκληρωτικά στο παρελθόν και, πλέον, οι χορηγήσεις θα γίνονται με πολύ αυστηρότερα κριτήρια.
Στο μέτωπο των καταθέσεων, τα υψηλά επιτόκια κυριαρχούν στο τοπίο προσφέροντας σημαντικές αποδόσεις, ακόμα και πάνω από το 5% σε εκείνους που εμπιστεύονται τα χρήματα τους στα εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Προϋπόθεση. Απαραίτητη προϋπόθεση, όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, για να προχωρήσουν τα σχέδιά τους και να πέσουν στην αγορά τα νέα προϊόντα, είναι να προχωρήσει η διαδικασία της ανακεφαλαιοποίησης. Οπως εξηγούν, για να πάρει μπροστά ξανά η αγορά, αλλά και για να έχουν τη δυνατότητα νέων, μαζικών αναχρηματοδοτήσεων, οι τράπεζες θα πρέπει να μπορούν να λειτουργήσουν σε ένα πιο σταθερό περιβάλλον. Και, βέβαια, να διαθέτουν τα απαραίτητα κεφάλαια, ώστε να μπορέσουν να διαθέσουν κάποια από αυτά στην αγορά, είτε πρόκειται για επιχειρηματικά δάνεια, είτε για αναχρηματοδοτήσεις στεγαστικών και καταναλωτικών.
Ρεπορτάζ Δημήτρης Πεφάνης
