Την πρώτη δεξαμενή για τις απολύσεις υπαλλήλων αφορά ο κατάλογος που έχει καταρτίσει η κυβέρνηση με τα 252 Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) που θα βρεθούν στο στόχαστρο -όπως προανήγγειλε και ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Αντώνης Μανιτάκης- καταργήσεων ή συγχωνεύσεων και θα αποτελέσουν την τις 15.000 απολύσεις υπαλλήλων, εκ των οποίων οι 2.000 θα πραγματοποιηθούν άμεσα. Σύμφωνα με δημοσίευμα της Ελευθεροτυπίας, τα νομικά αυτά πρόσωπα του δημόσιου τομέα διαθέτουν κατά κανόνα υπαλλήλους αορίστου χρόνου, αλλά και σημαντικό αριθμό συμβασιούχων ορισμένου χρόνου και έργου, οι οποίοι θα αναγκαστούν να οδηγηθούν στην έξοδο από το Δημόσιο με την καταβολή αποζημίωσης και, πιθανότατα, την παροχή πρόσθετων κινήτρων, όπως εξαγορά πλασματικών συντάξιμων χρόνων με ευνοϊκούς όρους.
Από τους δημόσιους αυτούς οργανισμούς έχουν ήδη ζητηθεί και παραληφθεί, μέσω των διοικήσεών τους, τα πλήρη στοιχεία της «ταυτότητάς» τους, ώστε να αξιολογηθούν από επιτροπή εμπειρογνωμόνων με βάση μελέτες σκοπιμότητας και δημόσιου συμφέροντος. Οπως σημειώνεται στο δημοσίευμα, η επιτροπή θα αποφανθεί σε ποια από αυτά θα τεθεί λουκέτο, ποια θα συγχωνευθούν και ποια θα παραμείνουν. Τα στοιχεία που εστάλησαν στο αρμόδιο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης αφορούν το νομικό τους καθεστώς (δηλαδή με ποια προεδρικά διατάγματα, υπουργικές αποφάσεις ή κοινές υπουργικές αποφάσεις συστάθηκαν), την περιουσιακή τους κατάσταση, το έργο που επιτελούν, αν λαμβάνουν και σε τι ύψος κρατική χρηματοδότηση, τις οφειλές τους προς τρίτους, το προσωπικό που απασχολούν και με τι είδους σχέση εργασίας κ.λπ.
Σύμφωνα με την Ελευθεροτυπία, οι περισσότεροι από αυτούς τους οργανισμούς διαθέτουν προσωπικό από 5 έως 20 υπαλλήλους και συστάθηκαν κυρίως τα τελευταία 20 χρόνια, ικανοποιώντας πρωτίστως πελατειακές ανάγκες των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. Μάλιστα, η επιλογή του προσωπικού στις περισσότερες περιπτώσεις είχε γίνει μέσω ρουσφετιών και με διαδικασίες, φυσικά, εκτός ΑΣΕΠ. Το παρεχόμενο έργο τους χαρακτηρίζεται αναποτελεσματικό και με μικρή συνεισφορά στο κοινωνικό σύνολο. Εντούτοις, ανάμεσα σε αυτούς υπάρχουν και οργανισμοί με υψηλού επιπέδου αποδόσεις όσον αφορά την εκπαίδευση, την προστασία του περιβάλλοντος, την υγεία κ.λπ.
Οι 252 αυτοί οργανισμοί, όπως αναφέρεται στην Ελευθεροτυπία, περιλαμβάνονται στο Μητρώο των Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, που αριθμεί συνολικά 1.506 οργανισμούς και δημόσιες επιχειρήσεις και εποπτεύονται κυρίως από 10 υπουργεία. Οι περισσότεροι από τους φορείς είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, όπως ασφαλιστικά ταμεία, νοσοκομεία, Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (δήμοι, περιφέρειες), ανώνυμες εταιρείες, ειδικοί λογαριασμοί, φορείς πρόνοιας κ.λπ. Οι 252 οργανισμοί (ΝΠΙΔ) απασχολούν μερικές χιλιάδες υπαλλήλους και εποπτεύονται κατά βάση από τα υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης, Εσωτερικών (δημοτικές επιχειρήσεις), Περιβάλλοντος, Ανάπτυξης και Υποδομών, Υγείας και Παιδείας και Πολιτισμού (κυρίως στον αθλητισμό). Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο σε δημοτικές επιχειρήσεις που εποπτεύονται από τους 325 δήμους σε όλη τη χώρα σε σύνολο 555 οι 114, δηλαδή μία στις 5, είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου.
Η απόφαση της κυβέρνησης, κατ' απαίτηση της τρόικας, να προχωρήσει έως τα τέλη του 2013 σε 4.000 απομακρύνσεις υπαλλήλων και άλλων 11.000 μέχρι τα τέλη του 2014, έχει ανάψει φωτιές και στο εσωτερικό της, μεταξύ υπουργών.
