Την 21η Ιουνίου του 2012 παραλάβαμε το υπουργείο Υγείας και το Εθνικό Σύστημα Υγείας στη δυσχερέστερη καμπή της ιστορίας τους. Τα προβλήματα στη διάθεση των φαρμάκων και του νοσοκομειακού υλικού, τα μεγάλα χρέη των δημοσίων νοσοκομείων, η αδυναμία του ΕΟΠΥΥ να αντεπεξέλθει στις πληρωμές του, η μη εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου για τις προμήθειες των νοσοκομείων είναι ζητήματα εξαιρετικά σημαντικά, στα οποία κληθήκαμε να εργαστούμε σκληρά από την πρώτη μέρα και να εξεύρουμε λύσεις. Λόγω της γενικότερης οικονομικής κατάστασης πρέπει να περιοριστούμε μόνο στους ήδη υπάρχοντες πόρους παράλληλα όμως μπορούμε να εργαζόμαστε για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση τους. Βασική μέριμνα του υπουργείου είναι ο εξορθολογισμός των δαπανών υγείας.
Για να βελτιωθεί ο ισολογισμός και να ικανοποιηθούν οι όροι του μνημονίου, χρειάζεται να γίνει μια στοχευμένη αναδιοργάνωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Η ορθολογική διαχείριση των υπαρχόντων πόρων θα πρέπει να ξεκινήσει από την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας της οποίας ο ρόλος σήμερα είναι εξαιρετικά περιορισμένος. Ξεκινώντας λοιπόν, από την υποχρεωτική αλλά και ελεύθερη επιλογή συμβεβλημένου ιατρού από τον κάθε πολίτη, το σύνολο αυτών των ιατρών θα αποτελέσει ένα είδος «θυρωρού» για την πρόσβαση των ασθενών στη δευτεροβάθμια φροντίδα υγείας που θα αυξάνει τη δραστηριότητά τους παράλληλα θα μειώνει τον όγκο των ασθενών προς τα νοσοκομεία και βεβαίως και τα περιττά νοσοκομειακά έξοδα. Η ανάπτυξη του δικτύου πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας θα έχει ως αποτέλεσμα και την ανάπτυξη της προληπτικής ιατρικής σε εθνικό επίπεδο, γεγονός που θα συμβάλει σημαντικά, σε βάθος χρόνου, στη μείωση των δαπανών υγείας.
Συγχρόνως η καθιέρωση της αξιολόγησης των νοσοκομειακών μονάδων και του ιατρικού προσωπικού από ειδικό φορέα θα έχει ως αποτέλεσμα την πιο αποτελεσματική οργάνωση και λειτουργία του συστήματος. Θα συμβάλει στην καλύτερη λειτουργία των νοσοκομείων, θα δημιουργεί κίνητρα για την εξέλιξή τους και θα αποτελεί ακριβές κριτήριο για τη σωστή διάθεση ή μετακίνηση των ελάχιστων διαθέσιμων πόρων, είτε αυτοί είναι οικονομικοί είτε ανθρώπινο δυναμικό.
Στην προσπάθεια εξυγίανσης των οικονομικών του Εθνικού Συστήματος Υγείας αρχικά για να καλυφθούν οι υπάρχουσες οφειλές και στη συνέχεια για να αναπτυχθεί ο ίδιος ο τομέας υγείας κρίνονται ως απαραίτητα ο περιορισμός των άσκοπων δαπανών και η διαφάνεια σε όλους τους οικονομικούς τομείς. Παράλληλα, λοιπόν, με τον έλεγχο και την παρακολούθηση της διαδικασίας προμηθειών κεντρικά, από το υπουργείο ή τις ∆ΥΠE, ίσως κριθεί απαραίτητη η ανάθεση όλης της διαδικασίας σε κεντρικότερο επίπεδο, με την αξιοποίηση του θεσμικού πλαισίου της υφιστάμενης νομοθεσίας. Εξασφαλίζοντας έτσι σαφή υπολογισμό, έλεγχο και διαφάνεια των δαπανών.
Τα φάρμακα
Στον τομέα των φαρμάκων κρίνεται απαραίτητη η υιοθέτηση πολιτικής προώθησης των γενοσήμων, στη βάση πάντα αυστηρού ελέγχου και σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά και παγκόσμια πρότυπα. Επίσης η αλλαγή της διαδικασίας έγκρισης και τιμολόγησης νέων σκευασμάτων, ώστε να στηρίζεται κυρίως σε φαρμακοοικονομικά κριτήρια, μπορεί να συντελέσει στη μείωση των φαρμακευτικών δαπανών και στη στήριξη και την ενίσχυση της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας.
Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί και στην ενίσχυση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο που ήδη εφαρμόζεται, ωστόσο παρουσιάζει πολλά προβλήματα.
Σε συνδυασμό με αυτή θα δημιουργηθεί ένα σύστημα «Ηλεκτρονικού Παραπεμπτικού» και -το πιο σημαντικό- μια «Ηλεκτρονική Κάρτα Υγείας» του ασθενούς. Αυτή θα περιλαμβάνει τον πλήρη ιατρικό φάκελο του, γνωματεύσεις και εξετάσεις που θα του εξασφαλίζει (σε συνεργασία με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση και τα ηλεκτρονικά παραπεμπτικά) πρόσβαση σε όλες τις απαιτούμενες υπηρεσίες υγείας αλλά και στα ασφαλιστικά ταμεία, αντικαθιστώντας τελικά με αυτόν τον τρόπο τα βιβλιάρια υγείας. Η εφαρμογή των ηλεκτρονικών αυτών μεθόδων θα συμβάλει καθοριστικά στον περιορισμό της υπερσυνταγογράφησης στη μείωση των δαπανών, ενώ παράλληλα θα προσφέρει και στατιστικά στοιχεία προς τον ΟΟΣΑ ώστε να πραγματοποιείται η κεντρική αξιολόγηση των ευρωπαϊκών συστημάτων υγείας. Η αξιοποίηση των διαθέσιμων ευρωπαϊκών πόρων μέσω προγραμμάτων πληροφορικής του ΕΣΠΑ θα δημιουργήσει τις κατάλληλες υποδομές για τις δράσεις αυτές.
Στην προσπάθεια αύξησης των εσόδων του εθνικού συστήματος υγείας σημαντική πηγή μπορεί να αποτελέσει ο «Τουρισμός Υγείας». Η σωστή προώθηση και οργάνωση ενός τέτοιου δικτύου είναι καίρια για την εισροή διεθνών κεφαλαίων στο ΕΣΥ. Χρησιμοποιώντας σύγχρονες πρακτικές υψηλής ποιότητας προβάλλοντας και την ενδονοσοκομειακή αλλά κυρίως την εξωνοσοκομειακή περίθαλψη, δημιουργώντας ένα είδος «Ξενοδοχείων Υγείας», σε συνεργασία με το υπουργείο Τουρισμού, και στοχεύοντας στα κατάλληλα προϊόντα υγείας η Ελλάδα μπορεί να αναδειχθεί σε κορυφαίο διεθνή προορισμό για την ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού. Πρόκειται βέβαια για έναν φιλόδοξο στόχο, αλλά αξίζει να προσπαθήσουμε να τον επιτύχουμε Η αύξηση των εσόδων του Εθνικού Συστήματος Υγείας θα επιτευχθεί από τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση των υπαρχόντων πόρων, διατηρώντας και βελτιώνοντας την ποιότητα των υπηρεσιών.
Η αποδοτικότητα του προσωπικού του υπουργείου Υγείας αλλά και των νοσοκομειακών μας μονάδων, με την αναδιοργάνωση της διοίκησης και της λειτουργίας τους μπορεί να αγγίξει το 100% των δυνατοτήτων τους έτσι ώστε να μη μένουν ανεκμετάλλευτες πτέρυγες και κλίνες ενώ οι λίστες αναμονής μακραίνουν και να μη γιγαντώνεται η αγωνία και η ταλαιπωρία των πασχόντων και των συγγενών.
Οι υπάλληλοι των υπηρεσιών του υπουργείου Υγείας θα εξακολουθήσουν να δίνουν τη μάχη της καθημερινότητας με αυταπάρνηση και ευαισθησία, για να εξυπηρετούν τους πολίτες και να ανταποκριθούν στις ανάγκες τους. Έχω εμπιστοσύνη στο επιστημονικό, νοσηλευτικό και διοικητικό προσωπικό του υπουργείου. Έχει διάθεση προσφοράς και θέληση να επιτύχουμε -κάτω από δυσμενείς οικονομικές συνθήκες την αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα.
Πιστεύω ότι οι ηθικές αξίες και το συναίσθημα αποτελούν τα ισχυρά κίνητρα για να αντιπαλέψουμε τις αντικειμενικές δυσκολίες. Δεν διαθέτουμε μαγικές συνταγές επίλυσης όλων των προβλημάτων. Με πίστη, αποφασιστικότητα και πλήρη επίγνωση των ευθυνών μας δεσμευόμαστε να εργαστούμε για ένα αισιόδοξο μέλλον υγείας για τους πολίτες στον τόπο μας.
Για να βελτιωθεί ο ισολογισμός και να ικανοποιηθούν οι όροι του μνημονίου, χρειάζεται να γίνει μια στοχευμένη αναδιοργάνωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Η ορθολογική διαχείριση των υπαρχόντων πόρων θα πρέπει να ξεκινήσει από την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας της οποίας ο ρόλος σήμερα είναι εξαιρετικά περιορισμένος. Ξεκινώντας λοιπόν, από την υποχρεωτική αλλά και ελεύθερη επιλογή συμβεβλημένου ιατρού από τον κάθε πολίτη, το σύνολο αυτών των ιατρών θα αποτελέσει ένα είδος «θυρωρού» για την πρόσβαση των ασθενών στη δευτεροβάθμια φροντίδα υγείας που θα αυξάνει τη δραστηριότητά τους παράλληλα θα μειώνει τον όγκο των ασθενών προς τα νοσοκομεία και βεβαίως και τα περιττά νοσοκομειακά έξοδα. Η ανάπτυξη του δικτύου πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας θα έχει ως αποτέλεσμα και την ανάπτυξη της προληπτικής ιατρικής σε εθνικό επίπεδο, γεγονός που θα συμβάλει σημαντικά, σε βάθος χρόνου, στη μείωση των δαπανών υγείας.
Συγχρόνως η καθιέρωση της αξιολόγησης των νοσοκομειακών μονάδων και του ιατρικού προσωπικού από ειδικό φορέα θα έχει ως αποτέλεσμα την πιο αποτελεσματική οργάνωση και λειτουργία του συστήματος. Θα συμβάλει στην καλύτερη λειτουργία των νοσοκομείων, θα δημιουργεί κίνητρα για την εξέλιξή τους και θα αποτελεί ακριβές κριτήριο για τη σωστή διάθεση ή μετακίνηση των ελάχιστων διαθέσιμων πόρων, είτε αυτοί είναι οικονομικοί είτε ανθρώπινο δυναμικό.
Στην προσπάθεια εξυγίανσης των οικονομικών του Εθνικού Συστήματος Υγείας αρχικά για να καλυφθούν οι υπάρχουσες οφειλές και στη συνέχεια για να αναπτυχθεί ο ίδιος ο τομέας υγείας κρίνονται ως απαραίτητα ο περιορισμός των άσκοπων δαπανών και η διαφάνεια σε όλους τους οικονομικούς τομείς. Παράλληλα, λοιπόν, με τον έλεγχο και την παρακολούθηση της διαδικασίας προμηθειών κεντρικά, από το υπουργείο ή τις ∆ΥΠE, ίσως κριθεί απαραίτητη η ανάθεση όλης της διαδικασίας σε κεντρικότερο επίπεδο, με την αξιοποίηση του θεσμικού πλαισίου της υφιστάμενης νομοθεσίας. Εξασφαλίζοντας έτσι σαφή υπολογισμό, έλεγχο και διαφάνεια των δαπανών.
Τα φάρμακα
Στον τομέα των φαρμάκων κρίνεται απαραίτητη η υιοθέτηση πολιτικής προώθησης των γενοσήμων, στη βάση πάντα αυστηρού ελέγχου και σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά και παγκόσμια πρότυπα. Επίσης η αλλαγή της διαδικασίας έγκρισης και τιμολόγησης νέων σκευασμάτων, ώστε να στηρίζεται κυρίως σε φαρμακοοικονομικά κριτήρια, μπορεί να συντελέσει στη μείωση των φαρμακευτικών δαπανών και στη στήριξη και την ενίσχυση της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας.
Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί και στην ενίσχυση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο που ήδη εφαρμόζεται, ωστόσο παρουσιάζει πολλά προβλήματα.
Σε συνδυασμό με αυτή θα δημιουργηθεί ένα σύστημα «Ηλεκτρονικού Παραπεμπτικού» και -το πιο σημαντικό- μια «Ηλεκτρονική Κάρτα Υγείας» του ασθενούς. Αυτή θα περιλαμβάνει τον πλήρη ιατρικό φάκελο του, γνωματεύσεις και εξετάσεις που θα του εξασφαλίζει (σε συνεργασία με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση και τα ηλεκτρονικά παραπεμπτικά) πρόσβαση σε όλες τις απαιτούμενες υπηρεσίες υγείας αλλά και στα ασφαλιστικά ταμεία, αντικαθιστώντας τελικά με αυτόν τον τρόπο τα βιβλιάρια υγείας. Η εφαρμογή των ηλεκτρονικών αυτών μεθόδων θα συμβάλει καθοριστικά στον περιορισμό της υπερσυνταγογράφησης στη μείωση των δαπανών, ενώ παράλληλα θα προσφέρει και στατιστικά στοιχεία προς τον ΟΟΣΑ ώστε να πραγματοποιείται η κεντρική αξιολόγηση των ευρωπαϊκών συστημάτων υγείας. Η αξιοποίηση των διαθέσιμων ευρωπαϊκών πόρων μέσω προγραμμάτων πληροφορικής του ΕΣΠΑ θα δημιουργήσει τις κατάλληλες υποδομές για τις δράσεις αυτές.
Στην προσπάθεια αύξησης των εσόδων του εθνικού συστήματος υγείας σημαντική πηγή μπορεί να αποτελέσει ο «Τουρισμός Υγείας». Η σωστή προώθηση και οργάνωση ενός τέτοιου δικτύου είναι καίρια για την εισροή διεθνών κεφαλαίων στο ΕΣΥ. Χρησιμοποιώντας σύγχρονες πρακτικές υψηλής ποιότητας προβάλλοντας και την ενδονοσοκομειακή αλλά κυρίως την εξωνοσοκομειακή περίθαλψη, δημιουργώντας ένα είδος «Ξενοδοχείων Υγείας», σε συνεργασία με το υπουργείο Τουρισμού, και στοχεύοντας στα κατάλληλα προϊόντα υγείας η Ελλάδα μπορεί να αναδειχθεί σε κορυφαίο διεθνή προορισμό για την ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού. Πρόκειται βέβαια για έναν φιλόδοξο στόχο, αλλά αξίζει να προσπαθήσουμε να τον επιτύχουμε Η αύξηση των εσόδων του Εθνικού Συστήματος Υγείας θα επιτευχθεί από τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση των υπαρχόντων πόρων, διατηρώντας και βελτιώνοντας την ποιότητα των υπηρεσιών.
Η αποδοτικότητα του προσωπικού του υπουργείου Υγείας αλλά και των νοσοκομειακών μας μονάδων, με την αναδιοργάνωση της διοίκησης και της λειτουργίας τους μπορεί να αγγίξει το 100% των δυνατοτήτων τους έτσι ώστε να μη μένουν ανεκμετάλλευτες πτέρυγες και κλίνες ενώ οι λίστες αναμονής μακραίνουν και να μη γιγαντώνεται η αγωνία και η ταλαιπωρία των πασχόντων και των συγγενών.
Οι υπάλληλοι των υπηρεσιών του υπουργείου Υγείας θα εξακολουθήσουν να δίνουν τη μάχη της καθημερινότητας με αυταπάρνηση και ευαισθησία, για να εξυπηρετούν τους πολίτες και να ανταποκριθούν στις ανάγκες τους. Έχω εμπιστοσύνη στο επιστημονικό, νοσηλευτικό και διοικητικό προσωπικό του υπουργείου. Έχει διάθεση προσφοράς και θέληση να επιτύχουμε -κάτω από δυσμενείς οικονομικές συνθήκες την αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα.
Πιστεύω ότι οι ηθικές αξίες και το συναίσθημα αποτελούν τα ισχυρά κίνητρα για να αντιπαλέψουμε τις αντικειμενικές δυσκολίες. Δεν διαθέτουμε μαγικές συνταγές επίλυσης όλων των προβλημάτων. Με πίστη, αποφασιστικότητα και πλήρη επίγνωση των ευθυνών μας δεσμευόμαστε να εργαστούμε για ένα αισιόδοξο μέλλον υγείας για τους πολίτες στον τόπο μας.
